07-06-2025 Sábado, VII semana - pascua
Bizkeliza 5 Gotzaina 5 Eleizbarrutiko hainbat erakunde eta gotzaina klasikoen irakurraldian
05.06.2025

Eleizbarrutiko hainbat erakunde eta gotzaina klasikoen irakurraldian

Bilboko Arriaga antzokian ospatze ari da klasikoen irakurraldi jarraituaren 18. ekitaldia. On Joseba Segura gotzainak eta eleizbarrutiko hainbat erakundek bat egin dabe euskeraren aldeko ekimen honegaz. Irakurraldia 14:00etan amaituko da eta aurton Bizenta Mogeli eskainita dago. Idazle honek Esoporen 50 elezahar itzuli ebazan 1804an eta 22 urte ebazala argitaratu eban bere lehenengo liburua euskaraz, lehenengo emakumea izan zalarik hori egiten. 

Urtero egiten da klasikoen irakurraldi jarraitu hau,  Bilbo Zaharra euskaltegiaren eskutik. Ehunka irakurlek euskerazko liburu baten txatala irakurrten dabe, irakurketa eten barik. Bizenta Mogelen “Ipui Onac” liburua izan da aurtengo ekitaldian irakurri dana.

On Joseba Segura gotzainak be irakurri dau txatal bat goizean. Irakurle-lanetan ibili dira, gainera, Javi Onaindia Radio Popular-Herri Irratiko eta Bizkaia Irratiko zuzendaria, Igone Etxebarria Labayru Fundazinoko zuzendaria eta Joxin Etxezarreta edo Anton Mari Aldekoa-Otalora Bizkaiko parrokietako euskaltzaleak.

Bizenta Mogel eta Markina

Bizenta Mogel Elgezabal (Azkoitia 1782-Abando 1854) kultur aitzindari ekintzailea izan zan. Azkoitian jaio bazan be, Markinan hazi zan, hara joan zan-eta familia aita hil ondoren. Markinan bizi izan zan 1817ra arte. Bere osaba Juan Antonio Mogel abade eta idazleak hezi eban Bizenta, latina irakatsi eutsan eta literatura lantzera bultzatu eban.

Bere osaba XIX. gizaldiko euskal intelektualetako bat izan zan. Hainbat azterlan egin eban euskal hizkuntzaren jatorriaren eta euskerak gainontzeko hizkuntza prerromaniko eta erromanikoakaz dauan loturaren inguruan. Euskeraz eta gaztelaniaz idatzi eban. Bere lanen artean, Peru Abarca nabarmentzen da, hain zuzen be, euskeraz idatzitako lehenengo eleberria. Pedo Antonio Añibarrogaz batera, bizkaierazko literaturaren aitatzat jo daiteke.

Bizenta bere lobak, ‘Ipui onac’ argitaratzeaz gainera, hainbat bertso-sail idatzi eban. Irakasle izan zan Euskalerriaren Adiskideen Alkartean; Eugenio Basozabalegaz ezkondu zan eta Abandon hil zan 1854an.

El obispo participando en la lectura ininterrumpida