Erromesaldia Santiago de Compostelara.

1. Nor da Santiago?

‘Santiago’ edo ‘Donejakue’ izena ‘Iacobus’ (San-Iago  San-tiago  Done-jakue) latineko hitzaren eratorpen etimologikoa da. Era berean, latineko izenaren jatorria “Jainkoak sarituko dau” adierazoten dauan ‘Jakob’, ‘Yeagob’ izen hebrearrean datza.

Santiago hamabi apostoluetako bat da. Santiago Nagusia deitzen da, Jesusen senidea zan Santiago Alfeokoarengandik bereizteko. Betsaidan jaiotako Santiago Nagusia laugarren ebanjelioa egiletza egozten zaion Joan izeneko beste ikasle baten anaia zan. Arrantzaleak ziren, Pedroren laguntzaile Kafarnaumen. Jesusek bere atzetik jarraitzeko deitu zituen: “Aurrerago, beste anaia bi ikusi zituan, Santiago eta Joan, Zebedeoren semeak, aitarekin ontzian sareak konpontzen. Eta dei egin eutsen. Hareek, ontzia eta aita itzirik, jarraitu egin eutsoen” (Mt 4, 21).

Zebedeo anaiak izaera gogorrekoak zirala emoten dau, “Trumoi-seme” ezizenaz ezagutzen ebezalako. Apostoluen taldean nabarmendu egin ziran, Jesusen ondoan egonez lagunarteko uneetan eta pertsonaletan, esate baterako Itxuraldaketan. Ikasleen zerrendan, bigarren eta hirugarren lekuan izendatzen dira, Hamabien taldean eben garrantzia agertzera emonez: “Hamabi honeek aukeratu zituan: Simon –honi Pedro izena ipini eutson-, Santiago Zebedeorena eta Joan, Santiagoren anaia –honeei Boanerges izena ipini eutsen, hau da, «Trumoi-seme»” (Mk 3, 16-17).

Santiago Nagusia da martiri hil zan lehenengo apostolua, hain zuzen be, Herodes Agriparen eskutik 44. urtean: “Santiago, Joanen anaia, ezpataz hil eragin eban” (Eg 12, 2). Sekula ez eben esan non hobiratu eben. Herodesek hobiratzea debekatu ebala esaten da eta oroimen historikoan Erromatar Inperioaren lurraldeen mugetara eroan eta han hobiratu ebela gordeten da.

2. Zelan sortu zan Santiago Bidea?

IX. gizaldian, Espainia bisigotikoa suntsituta egoan. Errege kristau godoen barruko banaketen eraginez, gudaroste musulmanek penintsulan lehorreratu ziran 711n eta urte gitxiren buruan penintsula osora hedatu ziran. 732an, Carlo Magnok garaitu ebazan Poitiersen eta, Europan barrena aurrera egitea galarazota, Iberiar Penintsulan geratu ziran. Ihes egiteko aukera izan eben kristauak arrapaladan atara ziran santuen erlikiakaz, Asturias, Kantabria eta Galiziako mendietan babestuz. Zailtasun eta jazarpenezko testuinguru honetan, fede-zantzuak sekula baino beharrezkoagoak ziranean, 813an, Alfontso II.a Oviedon uriburua eban kristau errege zala, aurkikuntza gertatzen da: kristau hilerri oso zaharra, erromatar jatorrikoa. Erdian, hilobi bat beste hainbat hilobi gainjarrita, gizaldiz gizaldi, danek lehenengo hilobi horren ondoan hobiratzea gura izan balebe lez, apostolu eta martirien hilobien inguruan gertatzen dan lez. Hilerri hori bertan behera itzita egoan, arrazoi bitxiren batengaitik eta lurrez estalita eta gizalditako landaretzak ezkutatuta egoan.

Antzinako usadioaren arabera, Santiagok Hispanian predikatu eban (Zaragozan, Ama Birjina Pilaren baten gainean haragi hilkorrean Apostoluari agertu izana gurtzen da) eta beste usadio batek inoanez, bere gorpua Erromatar Inperioaren amaieraraino (Finisterre) eroan eben hobiratzeko; horregaitik, biak lotu eta lur eta landare artean ezkutatuta egoan hilobi ha Santiago Apostoluarena zala ondorioztatu eta barria Europan zehar zabaldu zan.

Alfontso II.ak Oviedon hasita egin eban ibilaldiak emon eutsan hasiera “Izar-solorako” (“Campo de estrellas”), Compostelarako erromesaldiari. Bera izan zan lehenengo Europatik eta, ondoren, mundu osotik Santiagora joandako ezin konta ahalako erromesen artean lehenengoa.

3. Zer da done Jakueren inguruko ekitaldia?

Jubileuko Urte santu Konpostelarra da eta Eleizak grazia espiritual bereziak emoten deutsez Santiago de Compostelara erromes doazanei. Ez da urtero ospatzen, Santiago eguna, uztailaren 25a, domekaz danean bakarrik. Done Jakueren lehenengo Urte Santua Kalisto II.a Aita Santuak iragarri eban 1122an, eta Alejandro III.ak berretsi 1179an, “Regis aeterni” Aita Santuaren Buldaren bidez betikotasuna emonez.

Santiago Bideko jubileu-graziak, hau da, parkamen osoa, Apostoluaren hilobira edozein bidetatik jo ondoren lortzen dira, Adiskidetzearen sakramentua hartu eta Eukaristia-ospakizunean jaunartzera joan ondoren.

4. Zer da ‘Compostela’

Eleiz agintariek emondako agiria da eta arrazoi erlijiosoengaitik erromes joan izana eta Santiago Bideko edozein ibilbidetan gitxienez ehun kilometro oinez edo zaldiz (200 km, bizikletaz egin ezkero) egin izana egiaztatzen dau.

Ez dira nahastatu behar done Jakueko Grazia jadestea eta ‘Compostela’ lortzea. Jubileuak berariazko eskakizun erlijiosoetan oinarrituta emoten deutso parkamen osoa erromesari, eta ‘Compostelak’ bitarteko jakin batzuez baliatuz eta markatutako distantzia batzuetatik Santiagorako bidea arrazoi erlijiosoakaz hartu dauala egiaztatzen dau. Hain zuzen be, Jubileua edozein bidetatik bidaiatuz irabazi daiteke eta posible da ‘Compostela’ jasotea Jubileua irabazi barik.

5. Zer da Parkamen Osoa?

Urte Santu Konpostelarra, Eleizak Parkamen Osoaren Jubileu-grazia, hau da, Kristogazko bategite adiskidetzaile osoa lortzeko emoten deuskun aukera da.

Parkamen Osoa, erruari dagokionez, dagoeneko parkatutako pekatuen aldi baterako zigorraren parkatzea da Jainkoaren aurrean. Hau da, pekatuen osoko parkamena. Hau da, hasierako santutasuna berreskuratzen dauan Bizi Barri adiskidetua lortzea.

Done Jakueren urte osoan zabalik egoten dan Ate Santuak irudikatzen dau Jubileu-graziak emon deuskun bizi-santutasunerako sarbidea. Aintzaren eleiz atariak, Kristok, bere aulkian jesarrita, profetez, martiriez eta santu guztiez inguratuta, bide santu honetan sartzeagaitik egiten deuskun harrera adierazoten dau. Santiago, bere erromes-makilaz eta guri aurrera egin daigun sarbidea eskainiz irudikatzen da, berak ekarri gaitu-eta honaino, Aintzaren ateraino, zeruko ateraino.

Jubileua, hau da, Parkamen Osoa irabaziko dogu, Santiagora erromes joan ondoren, gure pekatuak autortu daiguzanean (Adiskidetzearen Sakramentuan parte hartuz eta benetan damutuz), jaunartu, gure fedea autortu eta Eleizaren eta Aita Santuaren alde eskatu daigunean.

6. Bideak, ibilbideak eta erromes joateko bideak.

Hasieratik, erromesa bere etxetik abiatzen zan “Santiagoren Etxera”, Katedralera iristeko, eta beraz, zenbat erromes hainbat Bide dagoala esan daiteke. Halanda be, erromesek bat egiten dabe euren bideetan eta bide egitean ibilbideak egiten dabez. Benetan, Bidea ez zan ibilbidea, gehien erabilitako sarbideez osatutako lurralde osoa, igarobidea, baino. Kanpoko eragile ugari egoan ibilbide honeek eratzeko, esate baterako, segurtasuna, ospitaleak, aterpetxeak, pasabide eta zubiak eta santutegiak, azken honeek guztiz garrantzitsuak erromesentzat, bidetik ataraten ziralako, behar izan ezkero, Bideko leku santu bereziren bat gurtzeko.

Apurka-apurka, hainbat ibilbide nabarmen eta ohiko sortu izan da eta hortik joaten da erromes gehien. Gaur egun Santiago Bide deitutakoak dira.

Honeek litzatekez:

• Frantses bidea: Holan deitzen da Frantziatik etozan erromesek gehien erabilten ebena eta babesten ebena zalako. Gaur egun, ezagunena da. Orreagatik sartzen da Penintsulan, Iruña, Logroño, Burgos, Leon, Astorga, Ponferrada zeharkatzen ditu eta O Cebreirotik sartzen da Galizian.
• Iparraldeko Bidea: Sarbiderik zaharrena da Frantziatik eta Kantauriak kostaldea zeharkatzen dau, Irun, Donostia, Bilbao, Santander, Gijón eta Avilesetik igaroz eta Galiziara Ribadeotik sartuz.
• Jatorrizko Bidea: Alfontso II.ak Oviedotik hasi eban ibilbidea da, Asturiaseko barrualdea zeharkatzen dau Lugotik garoz eta azken zatian Iparraldeko Bideagaz eta Frantses Bideagaz bat eginez
• Ingeles Bidea: Britaniar irletatik aterata itsazoz bidaiatzen eben eta A Coruña edo Ferrolen lehorreratzen zan eta hemendik oinez joaten zan erromes-andanak eraginda.
• Portugaldar Bidea: Hainbat ibilbide dago Portugalen (barrualdean eta kostaldean) eta Tuitik sartzen dira Galizian.

¡Ultreia!! Bide on!!

Santiagora Erromes doanaren bedeinkazinoa  ondorengo hizkuntzetan jatsi daikezu:

• ALEMÁN – SEGNUNG DER PILGER AUF DEM JAKOBSWEG DURCH DIE BISKAYA
• ÁRABE 
• BATUA- SANTIAGORA ERROMES DOANAREN BEDEINKAZIOA BIZKAIAN
• BIZKAIERA – SANTIAGORA ERROMES DOANAREN BEDEINKAZINOA BIZKAIAN
• CASTELLANO – BENDICIÓN DEL PEREGRINO A SANTIAGO EN BIZKAIA
• CATALÁN – BENEDICCIÓ DEL PELEGRÍ A SANT JAUME A BISCAIA
• CHECO – POŽEHNÁNÍ POUTNÍKA NA CEST? SVATÉHO JAKUBA V BISKAJSKU
• CROATA – BLAGOSLOV HODO?ASNIKA SV. JAKOVU U BISKAJU
• ESLOVENO – ROMARJEVA BLAGOSLOV NA JAKOBOVI POTI V BASKIJI
• FILIPINO – BASBAS NG MANLALAKBAY SA DAAN NI SANTIAGO SA BISCAY
• FRANCÉS – BÉNÉDICTION DU PÈLERIN SUR LE CHEMIN DE SAINT-JACQUES EN BISCAYE
• HOLANDÉS – ZEGEN VAN DE PELGRIM OP DE WEG VAN SINT-JACOB IN BISKAJE
• INGLÉS – BLESSING OF THE PILGRIM ON THE WAT OF SAINT JAMES IN BISCAY
• ITALIANO- BENEDIZIONE DEL PELLEGRINO A SAN GIACOMO IN BISCAGLIA
• LITUANO – ŠVENTOJO JOK?BO KELIO PER BISKAJ? PILIGRIMO PALAIMINIMAS
• LUXEMBURGUÉS – SEGE VUM PILGER UM JAKOBSWEE AN DER BISKAYA
• MACEDONIO
• POLACO – BLOGOSLAWIE?STWO PIELGRZYMA NA DRODZE ?W. JAKUBA W BIZKAII
• RUMANO – BINECUVÂNTAREA PELERINULUI PE CALEA SF. IACOB ÎN BISCAYA
• SUECO – PILGRIMENS VÄLSIGNELSE PÅ JAKOBSLEDEN I BISCAYA

• Urte Santu Konpostelarraren orrialde ofiziala
• Bideko Kristau harrera:
• Bideko otoitzaldia. Lezamako Andra Mari parrokian otoitzaldia egiten da barikuz 18:30etan, igarotzean euren izena parrokiako atean idazten daben erromesen alde otoitz egiteko eta parte hartzeko dei egiten jake.

Menua

Bideko parrokietako ordutegiak

1. Obispado de Bilbao
2. Misas.org
3. Horariodemisas.com

Parrokiak Bidean:

Markina:

• Parroquia
• Carmelitas

Zenarruza

• Monasterio de Zenarruza

Gernika:

• Parroquias de Gernika

Txoriherri:

• Santa María de Lezama
• Resto de parroquias

Bilbao:

• Catedral de Santiago:
• Santuario Virgen de Begoña:
• Inmaculado Corazón de María y San Antonio María Claret

Barakaldo:

• Parroquia San Vicente Mártir
• Resto de parroquias

Portugalete:

• Parroquias de Portugalete

Eleizbarrutiko barriak

• Bideko otoitzaldia.Lezamako Andra Mari parrokian otoitzaldia egiten da barikuz 18:30etan, igarotzean euren izena parrokiako atean idazten daben erromesen alde otoitz egiteko eta parte hartzeko dei egiten jake. https://misas.org/p/parroquia-de-santa-maria-de-lezama-lezama

Alkarren Barri. Bizkaiko Santiago Bideari buruzko artikuluak

• Alkarrizketa, Santiago Biderako eta Erromesaldietarako Eleizbarrutiko ordezkariari. Alkarren Barri, 2021eko otsaila:
• Alkarren Barri Eleizbarrutiko aldizkariak Bizkaiko Santiago Bideari buruzkoak argitaratzen ditu hilero:

Beste hainbat barri.

• 2021eko abuzturako aurreikusita egoan gazteen erromesaldia Santiago de Compostelara, 2022ko abuztura atzeratu da
• Franzisko Aita Santuaren mezua Ate Santua – Urte Konpostelarraren irekitzean