Milaka urtez, Bizkaiko izan zan “munduko burdinik onena”, beranduago Amerikan eta Afrikan aurkitu zan arte.
Alberto Santanak nabarmendu dauanez, “gure burdinaren aroa ez zan aberatsa izan burdinazko tresna eta lanabesei dagokienez”, ezin ziralako prozesatu.
Bizkaira odol-zaina lako ‘mineral gorria’ aurkitzera etozan milaka lagunek eginahalak egin ebazan munduko burdinik onena eskuratzeko. Mineralean %60ko aberastasun minerala eban. Nahikoa zan labe txikia totxo, lan-tresna edo arma bihurtzeko. “Itas-ertzeraino hedatuta egoan baso ugari izanda, erraz lortzen zan erregaia labeetarako, mailu eta hauspoak mobiduteko indar eragilea emoten eben erreka laburrak egozan…”. Halanda be, beranduraino ez ziran guzti honetaz baliatu, hain zuzen be, hizlariaren esanetan, XVI. gizaldian.
📌Alberto Santana historialariaren berbaldia. Bilboren lehengoa eta oraina @deusto
— Bilboko Elizbarrutia (@DiocesisBilbao) June 25, 2024
📌Bilbao se fundó el año 1300 para ser un mercado abierto. El casco viejo actual, el puente y san antón, en la peña blanca (Atxuri) pic.twitter.com/eSB1eNlhbh
Bilbao, azoka zabala izateko sortu zan
Zazpi kale eta harresia ebazan sorreran. Zubia eraiki zan itsasgorei urtenbidea aurkitu eta gurdiz zeharkatu ahal izateko. Atxurin (hatx zurian), “sendotze txiki bat egin zan, sasoiko ontzien amarratze-zerga erara”.
Tenpluak izan ziran “gure nortasunaren euskarri eta ipar”, alkartearen bizitza eleizen inguruan garatzen zan-eta.
Ondarerako Estatuko 25 Eleizbarruti inguruko sailetako arduradunen inguruan Santanak bere berbaldian eskaini ebazan gogoeta batzuk.
